top of page

MANGALA OYUNU DERNEĞİ:

Mangala Türk zeka ve strateji oyununu kültürümüze kazandıran Serdar Asaf Ceyhan ve Serkan Aziz Ceyhan öncülüğünde kurulmuştur.  Mangala Oyununun yaygınlaştırılması için çalışmalar yapmaktadır.

Mangala Oyunu Derneği Kurucuları Serkan Aziz Ceyhan ve Serdar Asaf Ceyhan

10 Yıllık emeğin ürünü Mangala Oyunu Belgesel Filmi youtube/mangalaoyunu kanalında yayınlandı.

MANGALA NEDİR?

Dünyada “Coffee House” kültürünün temelleri 1554 yılında İstanbul’da atılmış; İstanbul’dan sonra günümüz Avrupa’sında kahve kültürünün izleri 1650 yılından itibaren, bizden 96 yıl sonra görülmeye başlanmıştır. Günümüze, bu güçlü temellerin atıldığı dönemin kahve kültürünü yansıtan sadece iki adet görsel kaynak miras kalmıştır. İki kaynak da İstanbul’da resmedilmiştir. Mangala oyunu, iki görsel kaynakta da bulunan oyunlardan birisidir. Mangala Oyunu, tarih boyunca kumar amaçlı olarak oynanmamıştır. Ülkemize gelen yabancı seyyahlar, Türklerin bu oyunu saatlerce hiç tartışmadan zevkle oynadıklarını ve asla parayla oynamadıklarını seyahatnamelerinde anlatmışlardır.

 

Dünyanın farklı ülkelerinde Mangala benzeri oyunlar oynanmaktadır ancak Mangala Türk Zeka ve Strateji Oyunu’nu diğer kuyu esaslı oyunlardan ayıran kimi özellikler vardır. Diğer Mangala türlerinde taşlar genelde “tohum” adını almakta, taşları hareket ettirme ise “tohum saçma” olarak ifade edilmektedir. Bu da o kültürlerin ziraatçı bir toplum olduklarını göstermektedir. Oysa Türk Mangalasında taşlar “asker” olarak görülmektedir. Ayrıca günümüze “hazine” olarak aktardığımız bölüme Türkler “orda” yani “karargâh” demişlerdir; bu da oyunumuzun bir çiftçilik oyunu değil, savaş oyunu olduğunu ortaya koymaktadır.


Türk Mangalasının bir diğer farkı ise alınan taşların bir tanesinin kendi otağına, yani kuyusuna bırakılmasıdır. Diğer kuyu esaslı oyunlarda kendi kuyusuna taş bırakma olayı yoktur. Mangala’da kendi kuyusuna bir taş bırakma kuralı, Türk sosyal hayatındaki baba ocağına sahip çıkma geleneğinin bir tezahürüdür. Taş kazanmak için rakibin taşlarını çift yapma kuralı ise Türk inanç ve devlet sistemi tarihindeki ikili anlayışı sembolize etmekte ve Türklerin geleneksel dünya görüşüne uygun düşmektedir. Eski Türklerin göğü baba, yeri ana olarak kabul etmesini; Türk devlet sistemindeki töles-sol ve tardus-sağ ile idare yapıdaki yabgu ve şad sistemi gibi çiftleri bu duruma örnek gösterebiliriz.


Kültür ve Turizm Bakanlığı Mangala Oyunu’nun, Anadolu kültürünün köklü bir başlığı olduğunu, oyunun genç kuşaklara tanıtılmasının, yaygınlaştırılmasının yararlı olacağını, kültürel ve turistik alanlarda Türkiye’nin tanıtımına katkı sağlayacağını bildirmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Mangala Oyunu’nun okullarımızda oynatılması uygun bulunmuştur. Mangala Oyunu’nun çağdaşı olduğu diğer oyunlardan farkı, dağdaki çobandan, 70 yaşında ki bilgine, İstanbul’da sarayda ki Hanım Sultandan, 5 yaşında ki çocuğa kadar her yaştan ve kültürden insanın
oynayabilmesidir.


Benzer antropolojik özellik ve yapıya sahip Kazakistan’da Dokuz Kumalak, Kırgızistan’da Dokuz Korgool (Manas Destanında geçer) oyunu vardır. Türkiye’de farklı ad, kural ve taş sayıları ile tespit edilmiş toplam 125 farklı kuyu esaslı oyun
vardır.


2007 yılına kadar kuyu esaslı oyunların en bilineni Afrika kökenli Mancala idi. 2012 yılında Şanlıurfa Göbeklitepe’de bulunan arkeolojik kazı alanında kuyu esaslı oyunlara dair çok önemli bir keşif gerçekleştirildi. M.Ö. 10bin yılına ait oyun tablası bulundu. Bu da dünya oyun tarihinin temellerinin Anadolu’da atılmış olabileceğine dair çok önemli bir buluştur.

Kaynak:www.mangala.com.tr

MANGALA NASIL OYNANIR?

Mangala Türk Zeka ve Strateji Oyunu iki kişi ile oynanır. Oyun tahtası üzerinde karşılıklı 6’şar adet olmak üzere 12 küçük kuyu ve her oyuncunun taşlarını toplayacağı birer büyük hazine bulunmaktadır. Mangala Oyunu 48 taş ile oynanır.

Oyuncular 48 taşı her bir kuyuya 4’er adet olmak üzere dağıtırlar. Oyunda her oyuncunun önünde bulunan yan yana 6 küçük kuyu, o oyuncunun bölgesidir. Karşısında bulunan 6 küçük kuyu rakibinin bölgesidir. Oyuncular hazinelerinde en fazla taşı biriktirmeye çalışırlar. Oyun sonunda en çok taşı toplayan oyuncu oyun setini kazanmış olur. Oyuna kura ile başlanır. Oyunda 4 ana temel kural vardır.

1. TEMEL KURAL: Kura neticesinde başlama hakkı kazanan oyuncu kendi bölgesinde bulunan istediği kuyudan 4 adet taşı alır. Bir adet taşı aldığı kuyuya bırakıp saatin tersi yönünde, yani sağa doğru her bir kuyuya birer adet taş bırakarak elindeki taşlar bitene kadar dağıtır. Elindeki son taş hazinesine denk gelirse, oyuncu tekrar oynama hakkına sahip olur. Oyuncunun kuyusunda tek taş varsa, sırası geldiğinde bu taşı sağındaki kuyuya taşıyabilir. Hamle sırası rakibine geçer. Her seferinde oyuncunun elinde kalan son taş oyunun kaderini belirler.

2. TEMEL KURAL: Hamle sırası gelen oyuncu kendi kuyusundan aldığı taşları dağıtırken elinde taş kaldıysa, rakibinin bölgesindeki kuyulara da taş bırakmaya devam eder. Oyuncunun elindeki son taş, rakibinin bölgesinde denk geldiği kuyudaki taşların sayısını çift sayı yaparsa (2, 4, 6, 8 gibi) oyuncu bu kuyuda yer alan tüm taşların sahibi olur ve onları kendi hazinesine koyar. Hamle sırası rakibine geçer.

3. TEMEL KURAL: Oyuncu taşları dağıtırken elinde kalan son taş, yine kendi bölgesinde yer alan boş bir kuyuya denk gelirse ve eğer boş kuyusunun karşısındaki kuyuda da rakibine ait taş varsa, hem rakibinin kuyusundaki taşları alır, hem de kendi boş kuyusuna bıraktığı taşı alıp hazinesine koyar. Hamle sırası rakibine geçer.

4. TEMEL KURAL: Oyunculardan herhangi birinin bölgesinde yer alan taşlar bittiğinde oyun seti biter. Oyunda kendi bölgesinde taşları ilk biten oyuncu, rakibinin bölgesinde bulunan tüm taşları da kazanır. Dolayısıyla, oyunun dinamiği son ana kadar hiç düşmez.

Mangala Oyunu 5 set olarak oynanır.

Oyunu kazanan oyuncu (1) puan, kaybeden (0) puan ve berabere bitiren oyuncular yarım (0,5) puan alır.

 

Bilgiler telif hakları ile korunmaktadır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.

Kaynak:www.mangala.com.tr

GÖRME ENGELLİLER İÇİN BRAILLE ALFABELİ MANGALA OYUNU

görme-engelli-çocuklar-mangala-eğitimi-m

BRAILLE MANGALA OYUNU GÖRME ENGELLİ OKULLARINDA

2013 yılında Görme Engelli Çocuk hangi oyunları oynar? diye sormuştuk dostlarımıza. Sonrasında kısa bir araştırma yaptık ve gördük ki sadece Türkiye'de değil Dünya'da da Görme Engelli çocuklar için çok fazla oyun bulunmamakta idi. Hemen kolları sıvadık. Türk Beyin Takımı kaptanı Ferhat Çalapkulu ile birlikte Üsküdar'da bulunan Türkan Sabancı Görme Engelliler Okulu Beden Eğitimi Öğretmeni Zafer Adem'den randevu aldık ve birlikte okula gittik. Projemiz Görme Engelli Çocukların oynayabileceği oyunlar tasarlayıp,, üretmek ve sponsor desteğiyle bu oyunları Türkiye Genelinde ki tüm Görme Engelli Çocuklara hediye etmekti. Okula belirli günlerde gidip çocuklarla uygulama yapıyorduk. Neticesinde Braille alfabeli oyun kurallarının anlatıldığı kitapçıkları yazdık ve oyunların hangileri olacağını belirledik. Bunların içerisinde Mangala Oyunumuzda vardı. Şimdi sırada sponsor bulmaya gelmişti. Maalesef 4 yıl sponsor bulamadık. Tam vazgeçmek üzereydik ki bu projeyi Dünya Etnospor Konfederasyonu'na sunduk ve kabul edildi. 2017 yılı itibariyle Türkiye Genelinde bulunan 17 Görme Engelli Okuluna gidip ücretsiz Mangala Oyunu Eğitimleri verdik. Türkiye'de ilk defa Görme Engelli çocukların oynayabileceği Braille Alfabeli Mangala Oyun setlerini Etnospor sponsorluğunda ürettik ve 17 Görme Engelli okulundaki tüm öğrenci ve öğretmenlere hediye ettik. 21 Nisan 2017 günü Türkiye'de Görme Engelliler arası ilk Mangala Turnuvasını, Türkan Sabancı Görme Engelliler Okulunda gerçekleştirdik. Bu tarihten sonra her yıl İstanbul'da düzenlenen Etnospor Kültür Festivali'nde her yıl Türkiye Görme Engelliler arası Mangala Şampiyonası yapılmakta ve Görme Engelli okullarında Mangala oynanmaya devam etmektedir.

GELENEKSEL OYUNUMUZ MANGALA ÇOCUK EVLERİNDE

Bu proje T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından desteklenmektedir.

PROJENİN AMACI:

​Türkiye’de Bulunan 1182 Adet Çocuk Evi,101 Adet Çocuk Sitesi Ve 72 Adet Çocuk Destek Merkezinde Ki  Çocukları Geleneksel Zeka Oyunumuz Mangala Oyunu İle Tanışmaları, Oyunu Öğrenmeleri  Ve  Türkiye’de İlk Defa Çocuk Evleri Arası Mangala Oyunu Turnuvası Düzenlenerek , Geleneksel Zeka Oyunumuzun Tüm Çocuklar Tarafından Oynanabilir Hale Gelmesi,  İletişim Yeteneklerinin Geliştirilmesi, Sosyalleşmeleri, Zeka Gelişimlerine Katkı Sağlayarak Toplumla İlişkilerinde Fayda Sağlanması Amaçlanmıştır.

www.mangalacocukevlerinde.com

Aile-İzmir-Eğitim (50).jpg
aile-bursa-2.jpg
Aile-Ordu-Eğitim (52).jpg
Aile-ankara-3.jpg
Aile-Erzurum-13.11 (7).jpg
bottom of page